Fas’ın yeşil çay, nane, su ve şekerle hazırlanan klâsik çayı “etey”, halkın günlük yaşantısında en çok tüketilen içecek kabul ediliyor. Faslılar “Eş-Şay el-Mağribi” olarak da bilinen eteyi, günün her anında “sohbetleri tatlandıran sihirli içecek” olarak görüyor. Etey içmenin toplumsal hayatın bir kesimi haline geldiği Mağrip ülkesinde halk, sevilen meşrubatı sabah kahvaltısında, gün içinde buldukları boş vakitlerde ve akşam yemeği sonrasında sıkça tüketiyor.
Etey ramazan aylarının olmazsa olmazı
Fas’ın Kazablanka kentindeki bir kafede çalışan Muhammed Zerkavi, etey çayının, sindirim sistemini rahatlatması ve hazmı kolaylaştırması nedeniyle ramazan ayında sahur sofralarında ve iftar sonrasında sıkça tüketildiğini söyledi. Zerkavi, “Asitli meşrubatlar yerine etey içmeyi tercih ediyorum, yalnızca ben değil birçok Faslı da bu türlü yapıyor. Kendi kültürümüzden bir tat, o yüzden eteyi ulusal içeceğimiz olarak görüyorum.” dedi.
Etey demlemek Faslı gelinler için bir çeşit imtihan
Kazablanka’da bir şirkette kalite denetim müdürü olarak çalışan Zehra Cemil ise “Etey demlemek için her Faslı ailenin meskeninde özel çay demlikleri bulunur. Herkesin bir ortaya geldiği aile sohbetlerinde etey kesinlikle içilir.” tabirlerini kullandı. Fas’ta eteyin toplumsal fonksiyonu olduğunu da anlatan Cemil, “Etey demlemek Faslı gelin adayları için bir tıp imtihan kabul edilir. Erkek tarafından bayanlar, gelinlerini tanımak için yaptıkları birinci ziyarette kesinlikle çay isterler. Şayet gelinin yaptığı çay uygun demlenmiş ve bol köpüklü olursa bu onun hamarat olduğunun göstergesi sayılır.” dedi.
Eteyin, Mağrip ülkelerinde yaşayan Araplar ve Sahra halkının birleştiği ortak nokta olduğunu kaydeden Faslı işletmeci Ahmed, Sahra’da yapılan çayın biraz daha farklı metotta olduğunu belirterek, “Oranın kültüründe etey daha uzun müddet demlendirildiği için daha ağır bir tada sahip oluyor.” diye konuştu. Ahmed, Sahra yordamıyla yapılan çay için, “doldurulurken bardağın yarsından fazlasının köpükle kaplı olması olmazsa olmaz bir kural” tabirlerini kullandı.
Faslı işletmeci Ahmed ise, “Ramazanda sanılanın bilakis çay tüketimi artıyor. Biz Afrika bölgesinde yaşıyoruz ve mevsimlerimiz çoklukla yüksek sıcaklıkla geçiyor. Eteyin değerli özelliklerinden biri de susuzluğu hissettirmiyor olması. O yüzden ramazanda hurma, süt ve etey çokça tüketilir” dedi. Günün her anında içilebilen etey nedeniyle Fas, Arap devletleri ortasında kişi başına en çok çay tüketen ülke pozisyonunda bulunuyor. Milletlerarası raporlarda her Faslının yılda 1,2 kilogram çay tükettiği ortaya çıkarken, bu kullanım oranı Fas’ı dünya sıralamasında en fazla çay tüketen ülkeler ortasında 5’inciliğe kadar taşıyor. Ayrıyeten Fas’ın yıllık çay ithalatının ise 28 milyon tonu aştığı biliniyor.
