“Ekolojik döngü içerisinde tabiata uyumlu bir üretim modeli olan organik (ekolojik, biyolojik) tarım kısaca; toprak, ekosistem ve insan sıhhatini devam ettiren bir üretim sistemidir” formunda konuşan Biyolog Hasret Atabaş, Türkiye’de ‘organik’ sözünün suistimal edildiğine vurgu yaptı.
Türkiye’de, organik sertifikası olmadığı halde bu etiketle satılan sayısız eser olduğuna dikkat çeken Atabaş, “Adı ‘organik’ ile başlayıp hiçbir eseri organik olmayan e-ticaret siteleri, dükkanlar, pazarlar ve toplumsal medya hesaplarında aldatıcı tanıtım ve satış yapılıyor” biçiminde konuştu.
Pekala organik eser nedir? Atabaş, tüketicilere mevzu ile ilgili şu bilgiyi verdi:
“Organik eser; hormon, genetik olarak modifiye edilmiş organizmalar (GDO), sıhhate ziyanlı tarım ilaçları, yapay gübre, yapay kimyasallar, antibiyotikler, koruyucuların kullanılmadığı sağlıklı eserlerdir. Bir eserin organik olarak üretilip pazarlanabilmesi için, T.C. Organik Tarım Kanunu ve Organik Tarım Yönetmeliği’ne uygun olarak üretilip Tarım Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş Organik Denetim ve Sertifikasyon Kuruluşları tarafından denetlenmesi, laboratuvar tahlillerinin yapılması, izlenebilirlik sistemi ile her basamağı kayıt altına alınıp belgelendirilmiş olması gerekir.”
Atabaş, dünya çapında organik tarım hareketini bir çatı altında toplayan Milletlerarası Organik Tarım Hareketleri Federasyonu’nun (IFOAM), organik tarımın milletlerarası güvenilirliğini sağlayacak bakırköy escort olan temel standartları oluştururken ortaya koyduğu 4 temel ilkeyi de hatırlattı:
Sıhhat: Toprak, bitki, hayvan, insan; tüm gezegen sıhhatini bir bütün olarak sürdürmek.
Ekoloji: Ekolojik sistem ve döngülerine sadık kalmak.
Adalet: Ortak etraf ve hayat fırsatlarında adaleti sağlamak.
İtina: Şu an ve gelecek jenerasyonların refahı ve çevreyi korumak için önlem ve sorumluluk almak.
“Benim için ‘organik’ yalnızca kendi sıhhatimiz için organik eser tüketmek demek değil” biçiminde konuşan Atabaş, “Aynı vakitte hayat stilimizi da bu üretim sisteminin felsefi ve ahlâki istikametiyle bütünleştirmek; tabiatla uyumlu bir bütün olmaktır” diyerek tüketicilere yol gösterici bildiriler verdi.
Organik besinde çarpıcı sorular
Organik besin tüketiminin yalnızca insan sıhhati için değil tabiata uyumlu bir ömür için de kıymetli olduğunu vurgulayan Atabaş, tüketicilere çarpıcı sorular sordu:
“Bir besinin; tanınan beslenme akımları ve düşük maliyet telaşlarıyla yerelliğine ve biyoçeşitliliğine müdahale ediliyorsa, yetiştirildiği bölgenin ekosistemi tahrip ediliyorsa, tarım emekçileri adaletsiz çalışma şartlarına sahipse, uzak ülkelerden nakliye, soğutma ve ambalajlama süreçlerinde karbon ayak izi çok yüksekse, kısaca doğal kaynaklara endirekt ziyan veriliyorsa o besin teknik olarak organik kabul edilebilir ancak ekolojik olabilir mi?”
‘Doğal, katkısız, çiftlikten…’ Organik mi ataköy escort sahiden?
Organik besinlerin üretim evreleri bunlarla da bitmiyor. Pestisit, herbisit üzere tarım zehirleri, yapay gübreler, depolama sırasında yapılan ilaçlamalara da değinen Atabaş, şunları söyledi:
“Yediğimiz elmanın içinden çıkan bir kurtçuk, yeşilliklerin ortasında gezen tırtıllar, bakliyatların bir mühlet kelebeklenmesi işin tabiatında var ve bir nevi garanti. Zehirli bir besin yemektense minik bir kurtçukla elmamı seve seve paylaşmayı tercih ederim. Yalnız, unutmayalım elmanın kurtlu olması yapay gübre kullanılmadığı, hormonsuz olduğu manasına gelmez.”
Eser etiketlerinde yer alan ve tüketicileri yanıltan tabirlere de dikkat çeken Atabaş, “Bir eserin ‘doğal, naturel, katkısız, hormonsuz, saf, köy eseri, çiftlikten, konut imali, sağlıklı’ üzere tabirlerle pazarlanması onun organik olduğu manasına gelmez” ikazında bulundu. Atabaş, tüketicilere “Eğer bir eseri kendiniz yetiştirmiyorsanız kesinlikle organik sertifikası olup olmadığına bakın” bildirisini verdi.
Organik ile organik olmayan besinler ortasındaki farklar
Organik üretim ve tüketimin yalnızca insan için değil gezegenin sıhhati ve güzelliği için de kıymetli olduğunu vurgulayan Hasret Atabaş, organik ve organik olmayan (konvansiyonel) besinlerin ortasındaki farkları şöyle sıraladı:
-Organik eserlerin kokusu, aroması, damakta bıraktığı gerçek tat konvansiyonel bir eserle asla karşılaştırılamaz. Bunun yanında son kullanma tarihini mecidiyeköy escort uzatmak için hami kullanılmadığından organik besinin daha taze olduğu söylenebilir.
-Bazı bilimsel çalışmalar, organik besinlerin konvansiyonel olarak yetiştirilen benzerlerinden daha fazla vitamin, mineral, antioksidan üzere besin öğelerine sahip olduğunu göstermektedir. Ek olarak koruyuculara, kimyasallara ve besinlere alerjisi olan insanlarda yalnızca organik besinleri tükettiğinde bu semptomların azaldığı yahut yok olduğu görülmüştür.
-Organik eserler pestisit, fungusit, herbisitler ve insektisit üzere kimyasalları içermez. Yapay gübre, GDO’lu tohum kullanılmaz. Bu kimyasalların ve yapay hususların bölgesel tarımda çokça kullanılan ve yediğimiz besinlerin içinde yahut üzerinde kalan kalıntıların riski büyüktür. Bugün otizmden, hormon bozukluklarına, kanserden alerjilere birçok kronik hastalığın sessiz tetikleyicileri olduğunu bilimsel delilleriyle biliyoruz.
-Organik çiftçilik etraf için daha yeterlidir. Ekolojik tarım uygulamaları hava kirliliğini azaltır, suyu korur, toprak kaymasını azaltır, toprak verimliliğini arttırır ve daha az güç kullanır. Organik çiftçilik küçük hayvanlar ve kuşlar için de daha düzgündür; zira kimyasal ilaç kalıntıları kuşlar, arılar ve küçük hayvanlar için yine üremeyi zorlaştırabilir ve hatta onları öldürebilir.
-Organik çiftlikler daha verimli toprağa sahip olma, daha az güç kullanma ve daha fazla karbon tutma eğilimindedir. Araştırmalar, organik çiftliklerin klâsik tarıma kıyasla %45 daha az güç kullandığını, %40 daha az karbon emisyonu açığa çıkardığını ve %30 daha fazla biyolojik çeşitliliği teşvik ettiğini göstermiştir.
Türkiye’de organik besine olan inanç düşük
Türkiye’de organik üretime olan itimat seviyesinin çok düşük olduğunu belirten Atabaş, bu eserlerdeki fiyat siyasetinin da tüketiciyi uzaklaştırdığının altını çizdi. Lakin bu noktada aslında konvansiyonel eserlerin ‘fazla’ ucuz olduğunu vurgulayan Atabaş, inançlı besin tüketiminin kişisel sıhhat masraflarını kıymetli ölçüde azalttığını bir kere daha hatırlattı.
Atabaş, Türkiye’deki bir öteki sorunun da ülkemizde üretilen organik eserlerin çok büyük bir yüzdesinin yurt dışına ihraç edilmesi olduğunun altını çizdi. Bu sorunun iç piyasadaki satışların artmasıyla çözülebileceğini vurgulayan Atabaş, “İç pazarda likidite hakikaten bizi aşan bir sorun” yorumunu yaptı.
